Samen groter worden dan de afzonderlijke delen? Kan dat wel? Kan één plus één drie worden? Raken de sociaaldemocratische uitgangspunten in het fusieproces tussen PvdA en GroenLinks niet te veel onder water? Vervagen de PvdA waarden niet door een sterke oriëntatie van GroenLinks op klimaatdoelen? Of zijn de uitbuiting van de mens en van de planeet met elkaar verweven, zoals de directeur van het wetenschappelijk bureau van de PvdA laat weten? Passen de culturen bij elkaar?
Vragen die ons, op weg naar de verkiezingscongressen van de PvdA en GroenLinks in Den Bosch, bezig houden en waar we wellicht vandaag de antwoorden op kunnen vinden. Nou is het wel zo dat wij allebei uitgesproken voorstander zijn van een verdergaande samenwerking tussen onze partijen. Maar toch: eerst zien en dan geloven. Vandaag!
Demonstranten
We hebben allebei nog nooit een verkiezingscongres bijgewoond. We zijn benieuwd. In Den Bosch op het parkeerterrein van de 
Brabanthallen aangekomen worden de congresgangers opgewacht door een klein groepje demonstranten met de omgekeerde vlag. Je vraagt je af hoe het kan dat je in je vrije weekend zin hebt om een paar duizend mensen die je helemaal niet kent met bizarre teksten te beledigen. Zou dat nou echt positief bijdragen aan het gevoel van een lekker weekend?
Het blijkt overigens dat we op het verkeerde parkeerterrein zijn, namelijk van GroenLinks. We behoren een andere ingang te nemen. Dat doen wij akelig dwarse Veluwenaren natuurlijk niet. Het blijkt echter dat we ook hier welkom zijn. De hallen liggen pal naast elkaar en je mag in beide hallen aanwezig zijn.
Veel jongeren
Wat opvalt is dat er veel jongeren zijn. Verheugend. Vooral ook omdat ze actief en positief aanwezig zijn. Voorstanders en critici van de linkse samenwerking wedijveren om aandacht, maar de voorstanders winnen ruimschoots bij de stemmingen. Onze eigen al door de tweede Kamerfractie reeds gefiatteerde motie (zie HIER) wordt door het congres aangenomen. Ook wordt er een motie aangenomen die dubbellidmaatschap mogelijk maakt. Binnen de PvdA bepalen leden de koers en heeft ledendemocratie werkelijk inhoud.
Marinus kaart in de lunchpauze attent bij een aardige fractiemedewerkster aan dat het tijd wordt dat de tweede Kamerfractie e-mails en dergelijke van kiezers/leden/afdelingen gaat beantwoorden. Op zijn minst met een autoreply met een tekst in de trant van ‘we hebben het druk maar we zijn niet te beroerd om…’ Dat, zo weten we uit eigen ervaring, is niet het geval. Tja, als je de leden serieus neemt dan horen daar verantwoordelijkheden bij.
Feminisme
Er zijn na de middagpauze gezamenlijke workshops over bestaanszekerheid, klimaat en feminisme. Wij raken min of meer toevallig, en toegegeven enigszins aarzelend, in de zaal van het feminisme. We hebben er absoluut geen spijt van. Wat een powervrouwen! Hedy d’Ancona – 85 jaar maar met een passie van een 30 jarige – Esmah Lahlah, Andrée van Es en anderen maken er echt wat van! Marjolein Moorman, wethouder van Amsterdam, mixt stevige, gedegen, overtuigende inhoud met een open houding en een rustige, vriendelijke uitstraling. Dat is een zeldzame mix van eigenschappen. Hou haar in de gaten! Wel constateren we dat er maar weinig mannen bij deze sub sessie in de zaal zitten. En dat op de linkse wolk!
Niet alleen onze politiek maar ons land in totaliteit is ernstig gepolariseerd. Door deze samenwerkingsweg te bewandelen doen beide partijen juist het tegenovergestelde. Niet polariseren maar verschillen overbruggen. Niet alleen… maar samen. Niet verketteren, zoals de demonstranten vanmorgen op het parkeerterrein, maar gebruik maken van elkaars standpunten en sterke punten. Ook als het niet meteen de jouwe zijn.
Voorwaarde
Belangrijke voorwaarde, althans wat ons tweeën betreft, is wel dat er een gezamenlijk en duidelijk eigen verhaal komt, inclusief een ‘stip op de horizon’. Alleen meer ‘macht’ genereren is korte termijn winst en onvoldoende. Macht kan niet alleen de drijfveer zijn; is geen doel op zichzelf maar middel tot. We hebben echter begrepen dat beide wetenschappelijke bureaus met een programmaconcept bezig zijn en het resultaat breed door de partijen besproken gaat worden. Overigens: we kunnen op voorhand niet anders dan concluderen dat de ideologische verschillen tussen beide partijen klein zijn.
Aan het eind van de middag lopen de congresgangers van beide partijen naar een grote hal. Keiharde muziek komt ons tegemoet. De sfeer is positief geladen. Als haringen in een ton. Je ziet overigens echt geen verschil tussen een PvdA’ er en een GroenLinkser. Als de beide partijleiders, Attje Kuiken en Jesse Klaver verschijnen en hun speeches houden wordt de sfeer elektrisch.
Lichtelijk euforisch lopen ook wij (ja, ja) na dit gebeuren naar buiten.
Conclusie
Dit is geen prille verliefdheid meer, maar echte verkering. We zijn overtuigd. De kans om groter en liefst de grootste te worden brengt het fusieproces duidelijk in een stroomversnelling. Een stroomversnelling die onomkeerbaar lijkt.
Wordt het 1+1=3?
Marinus van Norel,
Peter Mast
