EPE – Laat ik beginnen om de dank van mijn fractie uit te spreken richting de medewerkers die er wederom in zijn geslaagd om tijdig een doorwrochte meerjarenbegroting op te stellen. Een begroting, gepresenteerd door het college, waar ik, namens mijn fractie, wel een aantal kanttekeningen bij wil zetten. Dat betreffen een aantal zaken namelijk:
- De status van onze begrotingsbehandeling in relatie tot de huidige Perspectiefnota;
- De noodzakelijke bezuinigingsoperatie;
- Personele kosten en externe inhuur;
- De woonlasten voor onze inwoners;
- De uitvoering van de Woonagenda;
- Transparant bestuur;
- Voorgenomen moties, amendementen
Ad 1. De PvdA-fractie is ingenomen met het voornemen om in de begrotingscyclus het zwaartepunt te verleggen naar de Perspectiefnota ofwel Voorjaarsnota. Of dat ook werkelijk gaat lukken, zullen we moeten afwachten. Ik heb vorig jaar al opgemerkt, dat tijdens de begrotingsbehandeling bij de gemeenteraad meer creativiteit loskomt dan bij de behandeling van de Perspectiefnota. Het verleggen van het zwaartepunt zal niet automatisch gaan. Het zal een goede voorbereiding van college en raad vereisen om dit voornemen te doen slagen. Bestaan er bij h et college al ideeën op welke wijze dit aan te pakken?
Ad 2. Nu we geconfronteerd worden met een structureel tekort in plaats van een ongekende budgettaire ruimte voor de komende jaren, is een bezuinigingsoperatie een noodzakelijk kwaad geworden. Waar wij ons vooral zorgen over maken is de mist die schijnt te hangen over de wijze waarop dit proces zal gaan verlopen. Allereerst zijn wij van mening dat de gemeenteraad bij het gehele proces, dus ook de voorbereiding, betrokken moet zijn. Maar ook in de besluitvormende fase zal de raad keuzemogelijkheden, of anders gezegd voldoende alternatieven moeten hebben. Daarom vragen wij h et college om de raad een keuzemogelijkheid te bieden door een pakket van €3 min. aan structurele bezuinigingen voor te leggen, waaruit vervolgens een keuze kan worden gemaakt. Het is voor een goede besluitvorming nodig om alternatieven te h ebben. Daarnaast vinden wij dat de bezuinigingen zeker ook uitnodigen om prioriteiten te stellen in het takenpakket van de gemeente. Niet alles is even noodzakelijk en ook de wijze van uitvoering dient onder de loep te worden genomen. Ik heb al aangegeven dat ik het vreemd vind dat het college onverhoopt vasthoudt aan het ingezette nieuwe beleid. Dit beleid uit het coalitieakkoord is immers opgesteld in een periode van ongekende budgettaire ruimte. Het lijkt mij dat enige herbezinning op dit beleid mogelijk moet zijn en niet bij voorbaat uitgesloten. Nog een laatste opmerking naar aanleiding van een uitspraak van de wethouder van Financiën. In de krant sprak hij over eventuele bezuinigingen, bijvoorbeeld op verenigingen als scouting. Het bezuinigen op verenigingen die enkel met vrijwilligers werken lijkt mijn fractie geen goed voornemen . Deze organisaties doen een zeer beperkt beroep op het subsidiebudget, hebben en groot bereik en zijn voor al onze inwoners van groot belang. Is h et college da t met mij eens?
Ad 3. De voortdurende stijging en hoogte van de personele en overheadkosten blijkt voor het college een gegeven, waarop verder geen corrigerende actie dient te worden ondernomen. Ook vorig jaar hebben wij hierop gewezen. Ook nu is een stijging voorzien van €2,7mln. Ook de kosten van inhuur van extern personeel blijven onveranderlijk hoog, boven de 30% van de totale personeelskosten. Natuurlijk hebben we te maken met een krappe arbeidsmarkt, maar er is ook zoiets als het zorgvuldig omgaan met gemeenschapsgeld. Onze suggestie is om de ambities iets te temporiseren. Niet alles moet in deze periode te worden gerealiseerd. Stel prioriteiten . Is h et college daartoe bereid?
Ad 4. Dan kom ik ook weer terug op ons stokpaardje, het laag houden van de woonlasten. Zeker we zitten met de woonlasten voor onze inwoners nog onder het landelijk gemiddelde. De stijging in de laatste jaren echter verontrust mijn fractie. Bovendien hebben we altijd gestreefd naar lage woonlasten, dus ver onder het landelijk gemiddelde. Daarvan is inmiddels geen sprake meer, ondanks de ongekende budgettaire ruimte in de afgelopen 2 jaar. Is het college bereid om maatregelen te nemen om de woonlasten zodanig te reduceren, dat onze gemeente ka n behoren tot de 1 0 0 goedkoopste gemeen ten in Nederland?
Ad 5. Nu de Woonagenda is vastgesteld, ligt de focus op de uitvoering. We zijn goed op weg om de taakstelling voor de bouw van zo’n 1800 woningen te faciliteren. Het is nu aan de markt en de wooncorporaties om daadwerkelijk te bouwen. Het splitsingsbeleid kreeg bij de behandeling van de Woonagenda veel aandacht. Voor het buitengebied is het nu geregeld, nu is het wachten op een voorstel voor de dorpskernen. Is het college bereid hier extra aandacht aan te besteden?
Ad 6. Bestuurlijke transparantie is een kernwaarde van onze gemeente. Althans op papier. Het vertrouwen tussen burger en overheid kan immers niet zonder openbaarheid. De eerste stappen in onze gemeente zijn nu gezet met de pilot om informatiebijeenkomsten openbaar te houden en transparant te zijn over alle overleggen. Als er een te groot verschil is in de informatiepositie tussen burger en overheid, dan is er ook een te groot verschil in macht.
Dit geldt ook voor de positie tussen raad en college en tussen raadsfracties onderling. Alle raadsleden behoren over hetzelfde informatieniveau te beschikken. In die zin is het coalitieoverleg onrechtmatig, aangezien de oppositie hiervoor niet wordt uitgenodigd. Is het college bereid om transparant te zijn over het coalitieoverleg en de oppositie voortaan daarbij uit te nodigen ?
Ad 7. Motie 1: het voordragen van bezuinigingsmogelijkheden c.q. alternatieven voor een structureel bedrag van €3mln.
Amendement 1: Verandering autorisatie Integraal Huisvestingsplan;
Amendement 2: Verandering autorisatie Integraal Huisvestingsplan Onderwijs (IHP) en
Accommodatiebeleid;
Amendement 3: Verandering autorisatie Mobiliteitsfonds (uitvoering projecten Mobiliteitsplan 2022-
2032);
Amendement 4: Verandering autorisatie Huisvesting vluchtelingen, statushouders, ontheemden uit
Oekraïne.
Aangezien het hier gaat om aanzienlijke bedragen is het belangrijk dat de Raad in control blijft als het om uitgaven in dezen gaat.
Joop van Nuijs, Fractie PvdA Epe
