Wolf in Nederland

Landelijk en bij provincies onderling is er geen eenduidige visie over de wolf en hoe met de wolf om te gaan? Wat is de toegevoegde natuurwaarde van de wolf die migreert en provinciegrenzen oversteekt? Wat voor beeld willen we neerzetten aangaande de wolf? Dat helder hebben zou helpen, mensen zijn bang, mensen zien het treffen van maatregelen niet zitten. Dat laatste maakt het voor de wolf makkelijker om boerderijdieren te verschalken.

De komst van de gedeputeerde Zoet in Gelderland veroorzaakte een harde, frisse en voor de wolf een gure, wind. Hij wil de wolven beheren en er niet veel geld aan spenderen. Zoet is naar Brussel afgereisd om de EU zijn standpunt over te brengen en toe te lichten. Voorheen deed de provincie wat minimaal moest. Drenth(voorganger van Zoet) stelde magertjes: ‘Ten gevolge van internationale verdragen is de wolf gekomen. Als gedeputeerde vind ik er niets van, we hebben er mee te dealen.’ In het Drentse coalitieakkoord staat heel stevig dat Drenthe een wolf vrije provincie wil zijn.

Zoet loopt met zijn standpunt fors vooruit op de EU omdat de wolf strikt beschermd is. Dat is voor hem een afbreukrisico. Een bestuurder die iets stelt en dat niet voor elkaar krijgt leidt gezichtsverlies. Een ander risico is dat Zoet bij mensen in bijvoorbeeld Elspeet, Uddel en Speuld gevoelens heeft los gemaakt op het terrein van eigenrichting die bij afwijkend oordeel van de EU moeilijk te beheersen zijn. De geest is uit de fles zogezegd en dat is kwalijk. Dat geldt ook voor de anti-wolvenpassage in het Drents coalitieakkoord.

Welk visie heeft Zoet, welk beheer heeft hij voor ogen en welk probleem lost hij op? Wil hij het teveel aan de wolven afschieten? Wil hij gebieden wolf vrij houden? Of alleen de ‘schapendoders’ afschieten? Zolang dat niet helder is kan Zoets verhaal geen visie genoemd worden. Het optreden van Zoet en de burgemeesters van Nunspeet en Ermelo is geen daadkrachtig bestuur gebaseerd op een doorwrochte visie maar eerder een populisme dat onrustgevoelens aanwakkert

De burgemeester van Apeldoorn schreef een brief namens de 11 andere burgemeesters van de Noord Veluwse gemeenten aan de provincie. In die brief, en daarvoor al in de acties van de burgemeesters van Nunspeet en Ermelo, wordt voorbijgegaan aan het feit dat bij de helft van de Nederlanders draagvlak is voor de wolf. In die burgemeestersbrief wordt gevraagd om:

-meer en betere communicatie met de samenleving door de provincie en / of de Wolvencommissie over het handelingskader over de wolf van BIJ 12;

-meer preventieve maatregelen en meer bekendheid over de preventieve maatregelen.

Een aantal dingen vallen op:

-deze burgemeesters weten kennelijk niet(??) dat er al jaren een escalatieladder wolf bekend is. De website van BIJ 12 staat boordevol informatie, er zit iemand van de VNG in de wolvencommissie Gelderland. Deze informatie is bij deze 11 topbestuurders kennelijk niet bekend en al helemaal niet gedeeld met hun inwoners;

-deze burgemeesters vragen niet om een helder, duidelijk en goed bekendgemaakt beleid van uit de provincie over de wolf en de rol / de toegevoegde waarde van de wolf in de natuur;

-deze burgemeesters gaan aan de achterkant van het probleem zitten (wat gaan we doen als het mis gaat) en doen niets om de angst bij hun mensen te verminderen. Het zou helpen om hun inwoners op te roepen om preventieve maatregelen te nemen en ze daar actief in te ondersteunen.

Opvallend is daarnaast dat de andere 10 Veluwse gemeenten niet zijn meegenomen. Bijzonder, is er geen cohesie? Alle gemeenten op de Veluwe (21 stuks) werken toch nauw met elkaar samen op het terrein van recreatie, toerisme en natuur in de zogenaamde Veluwe Alliantie? We horen regelmatig van hen om nog meer bezoekers naar de Veluwe te trekken en de drukte te spreiden. Op het terrein van de natuur en de wolf wordt, heel Veluws, gezwegen.

Door de wolf is er sprake van een nieuwe beleving, een ander ecosysteem en meer biodiversiteit. Deze nieuwe natuurbeleving trekt nieuwe bezoekers en biedt nieuwe kansen voor een nieuwe natuur en de biodiversiteit. Dat moet worden gezien en benoemd vanuit het gebied door gemeenten en terreinbeheerders.

Een eenduidige en uitgedragen visie vanuit de Veluwse gemeenten en de provincie over natuur en wolf ontbreekt. Men komt niet verder dan dat de provincie het bevoegd gezag is en dat de burgemeester alleen een taak heeft als een wolf het echt te bont maakt.

De burgemeester heeft absoluut een taak vanuit de gevaarzetting van de wolf. En verder:

-de wolf leeft op het grondgebied van de gemeenten, gemeenten hebben soms zelf grote natuurterreinen in eigendom, gemeenten willen meer biodiversiteit en op basis daarvan ook een taak als het gaat om natuurbescherming en natuurherstel;

-sommige gemeenten hebben een schaapskudde binnen hun grenzen met welke zij een (subsidie) relatie hebben (juist schaapskuddes doen het heel goed als het gaat om het treffen van wolf werende maatregelen).

Kortom er is veel meer voor de burgemeesters op het terrein van de wolf dan alleen het noodrecht.

De Veluwe is het grootste Natura 2000 gebied in ons land. De wolf heeft dit gebied als eerste gekozen om zich te vestigen. De wolf is een migrerend en grensoverschrijdend dier. Daarom moet er worden samengewerkt op het terrein van de natuur op het bestuurlijk versnipperde Veluwe, tussen Fryslan en Drenthe maar ook landelijk.

Bijzonder is dat de Gelderse gedeputeerde aan de achterkant de ene kant op werkt, hij wil de wolf beheren en hij wil geen situatie hebben waarin de kosten te hoog worden. Zijn eigen Gebiedscommissie Preventie Wolven Schade werkt juist de andere kant op naar het lijkt. Recent kwam hun nieuwste rapportage uit waarin ze, vanuit het uitgangspunt dat schadepreventie de sleutel is om maatschappelijke onrust te voorkomen, aandringen op:

-verruim de subsidie wolvenpreventie naar heel de provincie Gelderland;

-verbreed de regeling naar alle hoefdieren bij hobby- en beroepshouders;

-vergoed meerkosten bij toepassen wolf werende voorzieningen;

-verken en verbeter wolven schadepreventie.

Tot zover het advies van de Gelderse Gebiedscommissie preventie wolvenschade, zij gaan over schadepreventie. Deze belangrijke commissie gaat niet over de wenselijkheid of onwenselijkheid van de wolf in Gelderland, niet over de ‘probleemwolf’ en ook niet over het integrale wolvenbeleid in Gelderland dat is niet hun opdracht.

Het zou wenselijk zijn dat er snel een commissie in het leven wordt geroepen om zich te buigen over de andere aspecten dan schade. Advisering het formuleren van een duidelijk beleid aangaande de wolf, welke instanties daar een taak in hebben en de rol en de toegevoegde waarde van de wolf in de

natuur is broodnodig. Dan pas ga je aan de voorkant zitten van een onderwerp en niet zoals tot nu toe steeds is gebeurd aan de achterkant. Wellicht iets voor de nieuwe Minister van Landbouw en Natuur, de Provinciale Staten in Drenthe, Fryslan en Gelderland en de samenwerkende overheden in de Veluwe Alliantie?

De gelderse gedeputeerde zal vast dit jaar nog met een reactie komen op het advies van de wolvencommissie. Het zou mooi zijn als hij dat doet gelijktijdige met het toegezegde Gelderswolvenbeleidsplan. Ik ga er van uit dat ook gemeenten en terreinbeheerders daarover mee gaan praten.

Het is 5 voor 12, het wolvenklimaat wordt onder druk gezet en Zoets ‘wolvenwind’ blijft guur en ongewis. Dat geldt ook voor de Drentse opstelling.

Siebren Buist